Bloemrijke bufferstroken
Tijdens een fietstocht of wandeling in de Haarlemmermeer zie je tijdens de zomer steeds meer bloemen in de berm, langs akkers en langs sloten. Dit zijn zogenaamde bloemrijke bufferstroken. Vanuit Rijnland ondersteunen we agrariërs in de aanleg ervan, want al dat groen is goed voor de biodiversiteit én de waterkwaliteit. Bovendien: recreanten genieten van de natuur en insecten die zich er thuis voelen helpen om akkergewassen te beschermen tegen landbouwplagen zoals bladluis en trip.
Onlangs gingen hoogheemraad Waldo von Faber van het hoogheemraadschap van Rijnland en Mariette Sedee, wethouder van Haarlemmermeer, op veldexcursie. Rijnlands projectleider Marinus Bogaard nam hen mee naar Lisserbroek. Daar bezochten ze een ‘best practice’, een pilot in samenwerking met akkerbouwers. “Het was een interessante dag”, blikt Waldo terug. ”Ik heb zowel biodiversiteit als waterkwaliteit in mijn portefeuille, dus het is mooi om te zien dat akkerbouwers meer ruimte laten tussen hun gewassen en de sloten. Zo voorkomen ze dat gewasbeschermingsmiddelen in de sloot komen. Dat ze de stroken dan ook nog eens inzaaien met verschillende bloemen- en kruidenmengsels is weer goed voor de biodiversiteit. Zo krijg je een mooie omgeving waar landbouw hand in hand gaat met natuur en schoon water.”
Benieuwd naar de veldexcursie?
Natuurlijke plaagbestrijding in gewassen
De agrarische ondernemer die ze bezochten is Leony Tensen. “Met mijn man run ik een biologisch akkerbouwbedrijf”, vertelt ze. “We verbouwen onder andere stamslabonen, pompoenen, uien en tafelaardappelen. Omdat we meedoen aan de pilot testen we op onze bufferstroken met verschillende kruiden- en bloemenmengsels. Uiteindelijk streven we naar functionele agrobiodiversiteit. Dat houdt in dat we mengsels kiezen die insecten aantrekken die we graag op onze akkers hebben. Lieveheersbeestjes, gaas- en zweefvliegen helpen bijvoorbeeld om bladluis op een natuurlijke manier te bestrijden. Door te monitoren welke insecten er zijn, leren we wat wel en niet werkt.”
Werken met de natuur
Dat Leony zo enthousiast vertelt over de bloemrijke bufferstroken is geen toeval. Als LTO-bestuurder en bestuurder van het Agrarisch Collectief Noord-Holland Zuid, van waaruit het agrarisch natuurbeheer wordt gecoördineerd, is ze gedreven om nieuwe kansen te vinden die goed zijn voor haar bedrijf én voor de natuur. “Brussel stelt doelen voor de ecologie en de waterkwaliteit”, zegt ze. “Als agrariërs zijn we sowieso al dagelijks bezig met de natuur en door bloemrijke buffers onderdeel te maken van ons werk kunnen we helpen om die doelen dichterbij te brengen. Natuurlijk kost het inzaaien en onderhouden van de randen ons extra geld. Tegelijkertijd hebben we minder inkomsten doordat we een deel van onze akkers opofferen. Gelukkig staat er voor deelnemers van het agrarisch collectief wel een financiële vergoeding tegenover. Ik hoop dat dit steeds meer agrariërs over de streep trekt om ook mee te doen.”
Blauwe diensten
“De vergoeding die agrariërs krijgen komt deels vanuit de provincies”, legt Marinus uit. De vergoeding die ze daarnaast vanuit Rijnland ontvangen voor de aanleg van bloemrijke bufferstroken, betalen we uit het potje voor Blauwe Diensten. Blauwe Diensten zijn activiteiten die agrariërs uitvoeren om de waterkwaliteit en ecologie in poldersloten te verbeteren. Goede voorbeelden hiervan zijn ecologisch baggeren en ecologisch slootschonen, waarbij alleen overtollig materiaal uit de sloot- of slootkant wordt gehaald. Het is een mooie ontwikkeling dat onze Blauwe Diensten steeds groener worden.”
Pilot Akkerbelt
Het project waar Leony aan meedoet heet pilot Akkerbelt. Deze pilot, die loopt van 2019 tot en met 2021, richt zich op de vergroening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2022. In de pilot werken negen akkerbouwcollectieven samen aan vergroening. Daarbij wordt agrarisch gebied Noord-Holland Zuid onder andere geholpen door zelfstandig adviseur Dave Dirks van Steunpunt Agrarisch Natuurbeheer. Dave: “We leren onder andere dat op meerjarige akkerranden meer nuttige insecten afkomen dan op eenjarige akkerranden. Goed is ook om te zien dat het aanleggen van bufferstroken zowel financieel als qua bedrijfsvoering goed inpasbaar is voor agrariërs. In de Haarlemmermeer zien we al vele kilometers aan bloemrijke akkerranden. Door groenblauwe linten op elkaar aan te laten sluiten zorgen we voor een aantrekkelijk landschap waarbij landbouw en natuur elkaar versterken.”