Droogteseizoen start met weinig neerslag

Het droogteseizoen start met weinig neerslag. Na een winter, die wat natter was dan gemiddeld, hebben we nu te maken een drogere periode. De grondwaterstanden die sinds eind februari redelijk op peil waren, dalen op de hogere zandgronden in het oosten en het zuiden van het land snel. Dat meldt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) in het eerste droogtebericht van 30 maart.
Volgens het droogtebericht hebben diverse waterschappen in de winter waterpeilen opgezet en maatregelen genomen om water vast te houden. De natte winter zorgde voor een goede sneeuwlaag in de Alpen en ook de stuwmeren in Zwitserland en de Bodensee zijn in deze periode aangevuld. Dit leidt de komende maand tot een goede aanvoer van water vanuit de Rijn. De afvoer bij Lobith blijft de komende periode onder de gemiddelde waarden. De afvoer van de Maas is normaal. Voor de landbouw is de startsituatie normaal.

Figuur 2: De huidige toestand van het grondwater in Noord-Brabant in historisch perspectief, op basis van actuele metingen van de grondwaterstand op 30-3-2021 (bron: droogtebericht).
Weersvoorspellingen
Het blijft tot en met donderdag 8 april grotendeels droog en warm. Daarna wordt het aanzienlijk kouder, zo’n 12 graden Celsius. Tot circa 20 april wordt er qua neerslag geen afwijkingen van het langjarig gemiddelde verwacht. Na 20 april wordt het mogelijk iets natter dan gemiddeld.
Terugblik winterseizoen
De afgelopen herfst en winter waren qua temperatuur zachter dan normaal. De herfst als geheel was aan de droge kant waarbij oktober juist aan de natte kant was. De neerslag was echter behoorlijk ongelijk verdeeld over het land, zoals gebruikelijk is in deze tijd van het jaar. De winter was aan de natte kant met landelijk gemiddeld 223 millimeter tegen 204 millimeter normaal. De eerste sneeuw van betekenis in vrijwel geheel Nederland viel halverwege januari (1-4 cm). Die sneeuw werd door de waterschappen gezien als een cadeautje van de natuur.
Afvoer Rijn en Maas
De grote rivieren hadden in de eerste twee maanden van 2021 een hogere afvoer dan normaal. De huidige afvoer van de Rijn bij Lobith, op dinsdag 30 maart is circa 1800 m3/s. Dit is dan normaal voor eind maart, maar ruim boven het LCW-criterium van 1000 m3/s voor de maand april. De komende week wordt voor het gehele stroomgebied vrijwel geen neerslag verwacht. Hierdoor zal de afvoer bij Lobith tot circa 2 april op het huidige niveau blijven. Daarna wordt een geleidelijke daling tot ca. 1600 m3/s verwacht.
Landbouw
De startsituatie voor de buitenteelt in Nederland is normaal voor de tijd van het jaar. Als gevolg van de korte, droge vorstperiode is de grondstructuur van de toplaag in het gehele land veel beter dan vorig jaar. Naar verwachting hoeft niet beregend te worden voor het fijn maken van de grond of voor opkomst van de gezaaide gewassen. Alleen voor geplante groentegewassen is een startwatergift is nodig om planten aan het groeien te krijgen. De groentetelers op de zandgronden zullen de komende weken die gewassen periodiek gaan beregenen om de groei erin te houden.
Beregenen met grondwater
Het droogteseizoen start met weinig neerslag. Waterschap De Dommel geeft grondeigenaren daarom toestemming om hun grasland van 1 april tot 1 juni te beregenen met grondwater. Van 1 april tot minimaal 1 oktober mogen zij echter geen water oppompen uit beken, sloten en vijvers/vennen in de stroomgebieden van de Beerze, Reusel en Nete en uit wateren in Park Meerland in Eindhoven. Gezien de dalende grondwaterstanden blijven de maatregelen om water vast te houden van kracht.