Dunea start de pompen voor brakwaterpilot in Scheveningse duinen
Na een jaar van voorbereiding en bouw, startte directeur Wim Drossaert van drinkwaterbedrijf Dunea op 31 januari de pompen van de proefinstallatie van het FreshMan-project (‘Sustainable Freshwater Management in coastal zones’). Dat onderzoeksproject moet duidelijk maken of brak grondwater geschikt is voor de productie van drinkwater en er ruimte is voor zoetwateropslag onder de duinen.
Het FreshMan-project wordt gesubsidieerd door de Europese Unie (LIFE Climate Action). Dunea voert het onderzoek uit samen met onderzoeksinstituut KWR, circulair innovator Allied Waters en met twee Belgische drinkwaterbedrijven, De Watergroep en Aquaduin. De onderzoekslocaties zijn in Scheveningen en Avekapelle, Vlaanderen. In Scheveningen verrees het afgelopen jaar een proefinstallatie. Met de start van de pompen is een onderzoeksperiode van drie jaar gestart, waarin brak water wordt opgepompt en gezuiverd tot drinkwater. De effecten op waterkwaliteit, bodem en omgeving worden daarbij nauwkeurig gemonitord.
Tweeledig effect
Onder de duinen zit een voorraadbel van zoet water (voorgezuiverd rivierwater dat Dunea van ver naar de duinen pompt), die drijft op zout grondwater. Brak grondwater is de overgang daartussen (tussen -75 en -105 meter NAP). Het brakke grondwater is te zout voor drinkwaterproductie via de huidige methode. In het FreshMan-project wordt dit water opgepompt en via een kaarsenfilter naar membranen geleid, die het water ontzilten (omgekeerde osmose). Het effect hiervan is tweeledig: ten eerste vormt het brakke grondwater na ontzilting een aanvullende bron voor de productie van drinkwater. De zoete permeaatstroom wordt namelijk toegevoegd aan het reguliere opgepompte duinwater en ondergaat de gebruikelijke nazuivering. De zoute concentraatstroom wordt geloosd op het riool. Het tweede effect van de onttrekking is dat met het wegpompen van het brakke grondwater meer ondergrondse ruimte ontstaat voor de zoetwaterbel. Dit vergroot de strategische zoetwatervoorraad.
Tekst loopt verder onder de illustratie

Multi-bronnenstrategie
Dunea zegt met dit onderzoek haar opties voor na 2030 te verkennen. “We hebben een proces dat steeds kwetsbaarder wordt voor klimaatverandering, vervuiling en bouwambities die onze vitale infrastructuur raken,” stelt directeur Wim Drossaert. “Een multi-bronnenstrategie is ons antwoord daarop: meer bronnen, dichter bij huis, gebruikmakend van verschillende zuiveringstechnieken. Zo kunnen we onder allerlei omstandigheden voldoende drinkwater blijven leveren.”
Meer vraag door bevolkingsgroei
De beschikbaarheid van drinkwater heeft het afgelopen jaar volgens het drinkwaterbedrijf extra aandacht gekregen, want volgens de laatste prognose van het CBS, groeit de bevolking in de regio sneller dan verwacht. Dunea’s jaarlijkse drinkwaterproductie moet als gevolg daarvan snel toenemen van 85 miljoen kuub in 2020 naar circa 95 miljoen kuub in 2030 en ruim 100 miljoen kuub in 2040. “Op de korte termijn hebben we alleen ons huidige rivier-duin-systeem en daar zit nog maar 7 miljoen kuub nieuwe winningsruimte in. Daarbij kunnen we tijdelijk gebruikmaken van diepe winningen in het duin, totdat nieuwe bronnen en zuiveringsinstallaties beschikbaar zijn”, aldus Drossaert.
Tekst loopt verder onder de grafiek