Rapportages

Overzicht adaptatie-gerelateerde projecten Waddenkust 2021

In deze overzichtskaart zijn projecten gecategoriseerd naar waterveiligheid, natuur, verzilting landbouw en leefbaarheid en naar de uitvoeringsfase. Jantsje M. van Loon-Steensma - 2021

Verzilting en landbouw in Nederland: Een evaluatie van stakeholder perspectieven

De verzilting (d.w.z. toename van de zoutconcentratie) van zoet oppervlaktewater en grondwater levert aanzienlijke problemen op voor boeren, industrieën, drinkwaterbedrijven en waterbeheerders in kustgebieden over de hele wereld. I.C. Beauchampet - 2019

Salt Farm Foundation - rapport ‘Crop Salt Tolerance’

Uit het onderzoek kwam naar voren dat gewassen als aardappelen, wortels, rode uien, witte kool en broccoli minder gevoelig zijn als deze gewassen op een speciale manier, met behulp van verschillende zoutconcentraties, op de wortels wordt gedruppeld. Arjen de Vos - 2016

Vraag en aanbod van zoetwater in de Zuidwestelijke Delta een verkenning

Voor u ligt het rapport ‘Vraag en aanbod van zoetwater in de Zuidwestelijke Delta – een verkenning’.
Ter ondersteuning van de politiek bestuurlijke besluitvorming over de toekomst van het Volkerak -Zoommeer
heeft het nationaal onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat de wetenschappelijke kennis en inzichten,
die hiervoor van belang zijn, op een rijtje gezet.

Zoetwater verhelderd: Maatregelen voor zoetwater zelfvoorzienendheid in beeld

De nadruk in dit project ligt op relatief kleinschalige maatregelen voor het opslaan van zoetwater of het aanpassen van de teelt. Toepassing van het onderzoek wordt binnen het thema verder uitgewerkt in drie cases, waaronder de case Zuidwestelijke Delta. Dit rapport is het eerste deel van een serie rapporten waarin de mogelijkheden van zoetwatervoorziening door kleinschalige maatregelen voor de Zuidwestelijke Delta worden samengebracht.

Zelfvoorzienend in zoetwater: zoek de mogelijkheden

De afgelopen jaren zijn tal van (kleinschalige) maatregelen beproefd die waterbeheerders en watergebruikers (met name boeren en tuinders) kunnen treffen om de zoetwater zelfvoorzienendheid te vergroten. STOWA - 2015

De Oogst van Klimaatpilots

Er ligt een flink potentieel voor een grotere zelfvoorzienendheid van zoetwater bij gebruikers en op lokaal niveau in de regio’s. Vier jaar na de start van 25 klimaatpilots is dat wel duidelijk.
Een ozonreiniger, een slimme stuw, water opslaan in de ondergrond of zoetwater zoeken met een helikopter zijn voorbeelden van innovaties die inmiddels ook praktische toepassing hebben
gevonden. In dit document wordt er per thema dieper ingegaan op de resultaten van deze pilots.

Stakeholder Perspectives on the Issue of Salinization in Agriculture in the Netherlands

Climatic and anthropogenic stresses create additional pressures on freshwater resources in many areas, thereby increasing competition between the different uses. In the low-lying, coastal regions of the Netherlands, the threat of salinization is already widespread due to historically saline groundwater reservoirs and being largely positioned below sea level. Agriculture in these areas is particularly vulnerable to the threat of salinization, being exposed to brackish seepage, fluctuating weather conditions, and by being one of the last activities to receive freshwater in times of scarcity as determined by national regulation. This research identifies barriers and suggestions to overcome those.

PBL: Grote opgaven in een beperkte ruimte

De ruimtelijke keuzes die het nieuwe kabinet moet maken om de opgaven aan te pakken hebben dan ook grote gevolgen voor de inrichting van Nederland en de toekomstige leefomgeving van Nederlanders. In dit rapport verkennen we welke keuzes er zijn, wat de gevolgen daarvan kunnen zijn en hoe ze elkaar kunnen beïnvloeden. Ook signaleren we ontwikkelingen in de leefomgeving, het beleid en de samenleving die van grote invloed kunnen zijn op een toekomstbestendig Nederland.

Salinization and agriculture in the Netherlands: benchmarking stakeholder perspectives

The salinization of freshwater resources poses significant problems to agriculture, industry, and drinking water provision in coastal areas all around the world. Climatic and anthropogenic stresses create additional pressures on freshwater resources in these areas, thereby increasing competition between the different uses. In the low-lying, coastal regions of the Netherlands, the threat of salinization is already widespread due to historically saline groundwater reservoirs and being largely positioned below sea-level. Agriculture in these areas is particularly vulnerable to the threat of salinization, being exposed to brackish seepage, volatile weather conditions, and by being one of the last activities to receive fresh water in times of scarcity. To research how the agricultural sector can be made more salinization-resilient, semi-structured interviews with experts and stakeholders were conducted to identify what is currently locking-in unsustainable land- and water management practices and what could potentially support a transition to more salinization-resilience. The findings show that a lacking sense of urgency, uncertainty about the threat of salinization, uncertainty about the effectiveness, efficiency, and feasibility of different mitigative and adaptive measures, and diffuse burdens and responsibilities are locking-in the status quo. These lock-ins can be overcome by embedding the issue in existing programmes, increasing communication and collaboration between the different stakeholders, formulating long-term strategies, and increasing awareness through pilots. Furthermore, research into different measures and a societal cost-benefit analysis can elucidate possible pathways to salinization-resilience.
Keywords: salinization, climate change, salt-tolerance, mitigation, adaptation, resilience, fresh water

Isa Camara Beauchampet
MSc Environment and Resource Management
Vrije Universiteit Amsterdam
September 2019

Onderzoek naar de Agrarische sector in Hollands Kroon

Binnen de context van het agrarisch ondernemen ontstaan voortdurend nieuwe kansen en bedreigingen. Het is belangrijk om anno 2020 te begrijpen voor welke uitdagingen de sector staat en wat de betrokken partijen, inclusief de gemeente, van elkaar mogen verwachten om in gezamenlijkheid te werken aan een toekomstbestendige gezonde agrarische sector in 2029.

Handreiking doelmatiger doorspoelen

Het doorspoelen van watergangen – ten behoeve van verziltingsbestrijding, verdunning van effluent, bestrijding van blauwalgen et cetera – vraagt veel water. De watervraag voor doorspoelen bedraagt zo’n 15% van de totale zoetwatervraag in Nederland (Klijn et al., 2012). De beschikbaarheid van zoet water staat in droge zomers onder druk. Door klimaatverandering, lagere rivierafvoeren en toenemende verzilting zal een afnemende
zoetwaterbeschikbaarheid in de toekomst nog verder het geval zijn.

Handreiking Verzilting

In 2015 is in opdracht van RWS-VWM en onder begeleiding van RWS-WVL de Handreiking Verzilting opgesteld. Dit om te komen tot een uniforme en transparante wijze van omgaan met verziltingsvraagstukken binnen Rijkswaterstaat. Doel van deze update is het verwerken van nieuw opgedane kennis en ervaring. Zo zijn de drie projecten (vergunningaanvraag Verdieping Nieuwe Waterweg, aanleg Nieuwe Zeesluis Terneuzen en aanleg Nieuwe Grote Zeesluis IJmuiden) die voor het opstellen van de handreiking in 2015 als voorbeeld zijn gebruikt, inmiddels in de uitvoeringsfase.

Verziltingsstudie Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

Op verschillende schalen binnen het gebied van HHNK is verzilting onderzocht. Voor het gehele beheersgebied is een analyse gemaakt van de historische verzilting van de afgelopen 1000 jaar en voorspelling naar de toekomst. Op het tweede schaalniveau zijn voor de polders de Schermer en de Wieringermeer de effecten van autonome ontwikkelingen, van droogmakerijen en van verschillende doorspoelregimes onderzocht. Op het derde schaalniveau, de perceelsschaal, is het gedrag van de zoetwaterlens onder de percelen in beeld gebracht.